ΝΕΟΙ ΚΑΙ ΑΘΛΗΣΗ

Κωτσιγιάννη Αναστασία, Ιατρός Βιοπαθολόγος M.D, Μέλος της Ιατρικής Ομάδας του Ομίλου Διαγνωστικών Κέντρων "ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ" Στην αρχαία Ελλάδα η άθληση έπαιζε σημαντικό ρόλο στη ζωή των Ελλήνων. Η σωματική άσκηση, η γυμναστική όπως αποκαλείται, αποτελούσε το μισό μέρος της όλης εκπαίδευσης των νέων. Ο ιδανικός πολίτης ήταν γυμνασμένος στο σώμα και ολοκληρωμένος στο νου και την ψυχή. Η εκγύμναση αποτελούσε μέσο αγωγής με κύριο στοιχείο της τον ανταγωνισμό και την ευγενή άμιλλα. Πρώτοι οι Έλληνες έδωσαν αυτό το περιεχόμενο στην άσκηση και δεν την περιόρισαν στο πλαίσιο της στρατιωτικής προετοιμασίας. Την άσκηση επίσης την χρησιμοποιούσαν στην ιατρική ως θεραπευτική πρακτική. Ο σύγχρονος τρόπος ζωής όμως, με το άγχος, την έλλειψη ελεύθερου χρόνου και κατάλληλων χώρων, αλλά και την ανεπαρκή διαπαιδαγώγηση των παιδιών για τα οφέλη της άθλησης, καθιστούν τον άνθρωπο νωθρό και υποκινητικό. Δεν είναι τυχαίο ότι τα χρόνια νοσήματα που σχετίζονται με την απουσία άσκησης, έχουν σημειώσει τεράστια έξαρση τα τελευταία χρόνια και όλα δείχνουν ότι η κατάσταση χειροτερεύει. Η άσκηση αφορά όλους, μικρούς και μεγάλους, γυναίκες και άντρες, φτωχούς και πλούσιους, ασθενείς και υγιείς. Η κίνηση αποτελεί μια φυσική τάση των παιδιών και μάλιστα όσο πιο μικρά σε ηλικία τόσο πιο αυθόρμητα την εκφράζουν. Μεγαλώνοντας ωστόσο, η σωματική δραστηριότητα αποτελεί μια πρόκληση εφόσον φαίνεται πως οι νέοι τείνουν να την εγκαταλείπουν! Αιτίες; Οι αυξημένες απαιτήσεις του σχολείου, η αίσθηση πως δεν είναι όλοι καλοί στα αθλήματα, η απουσία προτύπων αλλά και η απουσία σωματικής δραστηριότητας των λοιπών μελών της οικογένειας. Έτσι, τα παιδιά σήμερα καταλήγουν να είναι λιγότερο δραστήρια, ενώ αυξάνεται ταυτόχρονα η παρακολούθηση τηλεόρασης και η ενασχόλησή τους με ηλεκτρονικά παιχνίδια και υπολογιστές. Το αποτέλεσμα είναι πλέον η παιδική παχυσαρκία να αγγίζει τα όρια της «επιδημίας» και οι χρόνιες ασθένειες, όπως οι καρδιαγγειακές νόσοι και ο σακχαρώδης διαβήτης, να εμφανίζονται από πολύ μικρές ηλικίες Με την ενασχόλησή τους όμως με τον αθλητισμό: Δημιουργούν δυνατούς μύες και γερά οστά, Μπορούν να ρυθμίζουν καλύτερα το σωματικό τους βάρους και έχουν μικρότερες πιθανότητες να αυξήσουν υπερβολικά το βάρος τους, Έχουν μειωμένο κίνδυνο να εμφανίσουν χρόνιες παθήσεις όπως ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 και η υπέρταση, Κοιμούνται ποιοτικά, Μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα σωματικές και συναισθηματικές προκλήσεις, Έχουν αυξημένη αυτοπεποίθηση και βιώνουν λιγότερο άγχος και στρες στην καθημερινότητά τους. Ο αθλητισμός δεν αφορά μόνο στη σωματική ανάπτυξη και υγεία, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο το παιδί αρχίζει να αντιλαμβάνεται τον κόσμο. Με τη συμμετοχή στα αθλήματα το παιδί γίνεται μέλος μιας ομάδας και μαθαίνει να επικοινωνεί ισότιμα και, κυρίως, με κανόνες, να συμμετέχει σε μια κοινή προσπάθεια για έναν κοινό στόχο. Είναι μια ευκαιρία να κάνει νέους φίλους και να μάθει να συνεργάζεται μαζί τους. Εξίσου σημαντικό, όμως, είναι και το γεγονός ότι μέσα από τον αθλητισμό το παιδί αντιλαμβάνεται και αποδέχεται τη διαφορετικότητα και καλλιεργεί την ιδέα του αλληλοσεβασμού και της ανεκτικότητας. Επειδή όμως η άθληση για τα παιδιά σήμερα είναι ουσιαστικά το παιχνίδι μιας εποχής όπου οι αλάνες έχουν εξαφανιστεί, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι θα πρέπει πρωτίστως να είναι μια ευχάριστη δραστηριότητα και μια πολύτιμη εμπειρία για το παιδί. Πριν όμως οποιαδήποτε συμμετοχή του παιδιού σε μια αθλητική δραστηριότητα θα πρέπει να ελεγχθεί ιατρικά, πρωτίστως από τον παιδίατρο, ο οποίος θα εκτιμήσει τη φυσική κατάσταση και την ανάπτυξη των μικρών, επίδοξων αθλητών. Είναι μια ευκαιρία να διαγνωστούν πιθανά προβλήματα υγείας ή παράγοντες αυξημένου κινδύνου και να εξασφαλίσει την αθλητική δραστηριότητα χωρίς κινδύνους για την υγεία. Στο πλαίσιο της επίσκεψης ο παιδίατρος θα ρωτήσει για το ατομικό και το οικογενειακό ιστορικό του παιδιού, με έμφαση στα καρδιαγγειακά νοσήματα και συμπτώματα (όπως φυσήματα, πόνοι στο στήθος ή λιποθυμία κατά την άσκηση, θάνατοι σε νεαρή ηλικία στην οικογένεια), αλλά και για άλλες χρόνιες παθήσεις (άσθμα, μυοσκελετικές παθήσεις, δερματολογικά προβλήματα, αλλεργίες κ.ά). Θα εξετάσει το παιδί με έμφαση στην καρδιολογική και ορθοπαιδική εξέταση και μπορεί να ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις όπως, ηλεκτροκαρδιογράφημα ή/και υπερηχοκαρδιογράφημα για τον αποκλεισμό υποκείμενης καρδιοπάθειας. Κατόπιν αυτών, δίνεται ένα Πιστοποιητικό Υγείας στο παιδί στο οποίο πρέπει να αναφέρονται: 1. τυχόν χρόνια νοσήματα, 2. αν πάσχει από κάποιο λοιμώδες νόσημα, 3. αν έχει αλλεργίες, 4. αν έχει κάνει κάποια χειρουργική επέμβαση, 5. την αρτηριακή πίεση και τυχόν καρδιακά φυσήματα, 6. αν έχει προβληματική συμπεριφορά όπως διαταραχές στον ύπνο, ενούρηση κ.λπ., 7. αν έχει εμβολιαστεί κανονικά με όλα τα προβλεπόμενα εμβόλια που ορίζει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών Ελλάδας ή υπολείπεται κάποιο εμβόλιο, 8. το ύψος και το βάρος, 9. την κατάσταση του δέρματος, 10. αν έχει σκολίωση ή κύφωση, 11. αν έχει καλή οπτική οξύτητα, 12. αν ακούει καλά και από τα δύο αυτιά, 13. κατάσταση των δοντιών του, 14. αν παρουσιάζει μετά από άσκηση λιποθυμία, κόπωση, πόνο κ.λπ., 15. κατάσταση των γεννητικών οργάνων. Αναπόσπαστο κομμάτι της σωστής ανάπτυξης των παιδιών είναι και η σωστή διατροφή τους. Από μικρή ηλικία τα παιδιά θα πρέπει να εξοικειωθούν με κάθε γεύση και τρόφιμο. Η διατροφή τους θα πρέπει να εμπλουτιστεί με φρέσκιες σαλάτες και φρούτα και να καταφεύγουμε στο έτοιμο φαγητό σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις Ισχυρά πρότυπα για τα παιδιά είναι οι γονείς. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που έχουν γονείς παχύσαρκους, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να γίνουν και τα ίδια παχύσαρκα. Αν οι γονείς δεν τρέφονται σωστά, τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι και τα παιδιά θα κάνουν το ίδιο. Αν εκείνοι απεχθάνονται ή αποφεύγουν την άσκηση, τότε και τα παιδιά είναι πολύ πιθανό να την αντιμετωπίσουν εχθρικά στο μέλλον ή και να την απαξιώσουν εντελώς. parents with kids Ίσως τελειώνοντας λοιπόν, ο καλύτερος τρόπος να κάνουμε τα παιδιά να χαίρονται την άσκηση είναι να την μετατρέψουμε σε οικογενειακή εκδήλωση. Με τους γονείς να δίνουν το καλό παράδειγμα και να ενθαρρύνουν τη συμμετοχή τους. Δε θα βελτιωθεί μόνο η φυσική κατάσταση όλων αλλά θα ενισχυθεί και η ενότητα της οικογένειας! Ποιο παιδί δε θέλει να τρέχει και να παίζει με τους γονείς του; Αν κάνουμε το παιδί μας να ενδιαφερθεί από μικρή ηλικία για την καλή σωματική του κατάσταση, αυξάνουμε τις πιθανότητες να γίνει η σωματική άσκηση συνήθεια ζωής. Και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι μακροπρόθεσμη υγεία! Αρθρογράφος : Κωτσιγιάννη Αναστασία, Ιατρός Βιοπαθολόγος M.D, Μέλος της Ιατρικής Ομάδας του Ομίλου Διαγνωστικών Κέντρων "ΑΣΚΛΗΠΙΟΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗ"